Het Breda's Museum kocht 17e-eeuwse tekening, een detail van een grafmonument in Grote Kerk.



Het Breda's Museum heeft op 19 mei 2004 bij veilinghuis Sotheby¹s een 17e-eeuwse tekening gekocht. De tekening stelt Julius Caesar voor, één van de dragers van het grafmonument van graaf Engelbrecht II van Nassau en Cimburga van Baden in de Prinsenkapel van de Grote Kerk te Breda. De maker van de tekening is onbekend, maar vanwege de afbeelding vormt het werk toch een waardevolle aanwinst voor de historische collectie van het museum.

Het grafmonument van graaf Engelbrecht II van Nassau en Cimburga van Baden is in albast en marmer uitgevoerd en is zeker een van de vroegste en mooiste voorbeelden van Renaissance beeldhouwkunst in Nederland. Het dateert uit 1531-1534 en wordt toegeschreven aan Jan Mone. Op een plint zijn vier geknielde figuren geplaatst die een dekplaat dragen, waarop het harnas van de overleden graaf in losse delen ligt uitgestald.

In 1907 werden in de kerk detailtekeningen van het graf teruggevonden…

Onder de dekplaat, tussen de geknielde dragers, liggen de lichamen van Engelbrecht II van Nassau en zijn vrouw Cimburga van Baden. De dragers zijn geïdentificeerd als Julius Caesar, Atilius Regulus, Hannibal en Philippus van Macedonië. Door zijn harnas te laten dragen door vier historische personages uit de oudheid wordt de overledene met nadruk geëerd als militair in de traditie van antieke veldheren. Van deze dragers laat de aangekochte tekening er een zien, zoals gezegd de figuur van Julius Caesar, die tevens de verpersoonlijking is voor de deugd van de kracht ofwel Fortitudo. De tekening stamt uit de late 17e eeuw. Er is dus geen verband met de 16e-eeuwse ontwerper van het monument. Wel zijn er uit de late 17e eeuw meer tekeningen van dit grafmonument bewaard gebleven. Vier daarvan bevinden zich in de verzameling van Breda¹s Museum.

Ze zijn veel kleiner dan de nu gekochte tekening en gemaakt in rood krijt. De Grote Kerk van Breda bezit een aantal detailschetsen van het praalgraf. Deze zijn in 1907 gevonden achter een altaarstuk van Jan van Scorel dat zich net als het grafmonument in de Prinsenkapel bevindt. Die studies worden toegeschreven aan het atelier van Cornelis van Poelenburg (1586-1667), een kunstenaar uit Utrecht. Een van de grotere fragmenten betreft het hoofd van de Caesarfiguur. Deze tekeningen zijn zeker niet van de hand van de maker van de tekening die het museum heeft verworven. Waarom er in de late 17e eeuw tekeningen en schetsen werden gemaakt van het grafmonument is helaas niet bekend. Wellicht brengt de aankoop van deze tekening een antwoord op die vraag ooit binnen bereik.