Goed functioneren van de dorps- of wijkraden in Breda stond nooit voorop, het gaat om de macht.



1. In 1997/1998 vond er een breed en open overleg plaats over het oprichten van de dorps- en wijkraden in Breda. De eerste wethouder van dorps- en wijkraden in Breda Nico van Os leidde op een voortreffelijke wijze de discussie.
Dertien jaar na het oprichten van de dorps- en wijkraden in Breda, het zijn er nu precies vijfentwintig, lijkt het kaartenhuis in elkaar te storten. Anders dan in 1997 de bedoeling was van het Bredase stadsbestuur met de eerste Bredase wethouder voor dorps- en wijkraden Nico van Os voorop, gaven toen al diverse dorps- en wijkraden aan wat zij als hun taak zagen in relatie met de gemeente. Dat was heel wat anders dan het in goed contact met de eigen inwoners de gemeente informeren.

Per 1 januari 1997 werden de dorpen rond Breda, Ulvenhout, Bavel, Prinsenbeek en Teteringen, met één pennenstreek bij Breda ingedeeld. Jaren van strijd om de annexatie tegen te houden was verloren. Men zou zich in het vervolg ‘Bredanaar’ moeten noemen. De inwoners, wel of geen import, waren woedend. Het eigen (dorps) bestuur werd van de ene op de andere dag naar huis gestuurd. Men zou in het vervolg worden bestuurd vanuit het Bredase stadhuis op de Grote Markt. Erger kon eigenlijk niet.

Hoe kon Breda weten wat de mensen in ‘Verweggistan’ allemaal willen..?

Het was duidelijk dat behalve dat het Bredase bestuur in het stadhuis op de Grote Markt victorie kraaide, er in de richting van de dorpen wel iets gedaan moest worden om de pijn te verzachten. In de dorpen kwam bijvoorbeeld abrupt een eind aan het milde belastingklimaat dat men gewend was. Ook was het niet langer mogelijk om op straat de burgemeester of een wethouder aan te spreken met een persoonlijk probleem, een idee of een vraag. Het benoemen van Peter van der Velden tot eerste burgemeester van groot-Breda, vóór de annexatie was hij burgmeester van de gemeente Nieuw-Ginneken, kon de pijn in Ulvenhout en Bavel enigszins verzachten. Maar er moest wel iets meer gebeuren wilde Breda niet snel als een ‘menselijk en begrijpend bestuur’ onderuit gaan. En hoe kon men in het Stadskantoor weten wat de mensen in ‘Verweggistan’ wel of niet willen..?

Daarvoor ontstond binnen de gemeente Breda het initiatief voor het oprichten van de dorps- en wijkraden. Niet alleen in Ulvenhout, Bavel, Prinsenbeek en Teteringen maar ook in het al in 1942 geannexeerde Ginneken en Princenhage. Maar ook de Haagse Beemden en alle eigen wijken in Breda werden daarvoor uitgenodigd. De eerste Bredase wethouder voor dorps- en wijkraden die het systeem inhoud moest geven, was wethouder Nico van Os. In het Stadskantoor nodigde hij de dorpen en de wijken uit daarover te komen praten. Over vragen hoe dat allemaal zou moeten en kunnen. Als secretaris van de toenmalige Dorpsraad Ginneken (opgericht in 1978!) nam ondergetekende deel aan dat overleg. Ik heb wethouder Nico van Os leren kennen als een integere bestuurder die open stond voor de mening van anderen en iedereen een kans gaf zijn of haar ideeën op te tafel te leggen. Dikdoenerij zoals later de gewoonte werd was er toen niet bij.

De dorps- en wijkraden schoten in Breda als paddestoelen uit de grond…

Het overleg stond op hoog niveau en werd in 1997 afgerond met een goed en door iedereen gesteund plan. Inclusief een reglement voor het functioneren van de dorps- en wijkraden. Niet alleen de voormalige zelfstandige dorpen maar ook de wijken in Breda werden uitgenodigd om een dorps- of wijkraad op te richten en zich per omgaande bij de gemeente te melden. Wethouder Nico van Os en zijn ambtenaren waren direct aanspreekbaar en konden desgewenst van advies dienen. In (groot) Breda schoten de dorps- en wijkraden als paddestoelen uit de grond. Het eerste exemplaar van ‘De regels van het spel’ voor het functioneren van de dorps- en wijkraden in (groot) Breda werd door burgemeester Chris Rutten officieel uitgereikt aan de Dorpsraad Ginneken (zie foto). In zijn toespraak stelde de burgemeester de toen al twintig jaar oude Dorpsraad Ginneken als voorbeeld hoe een goed functioneren van een dorps- of wijkraad zou kunnen plaatsvinden.

Vrijwel direct na het oprichten van de dorps- en wijkraden in (groot) Breda liep het systeem al uit de hand. Vooral de dorpsraden in Ulvenhout, Bavel, Prinsenbeek, Teteringen en de Haagse Beemden creëerden voor zichzelf een ‘status aparte’. Eenvoudig gezegd kwam dat neer op het gaan functioneren als een ‘gemeenteraadje’ dat zich opstelde tussen de bewoners en het gemeentebestuur. Te gek voor woorden, want men was daarvoor niet door de inwoners gekozen. De betreffende besturen waren (zijn) naar believen samengesteld door bewoners die in hun eigen gemeenschap gewend waren/zijn om op de voorgrond te treden. Ook waren/zijn daar ‘handige jongens’ bij die vinden dat ze een politieke carrière mis zijn gelopen. Vooral zij grepen hun kans. L. Scholtis, de eerste voorzitter van wijkraad Ginneken=Ginneken, legde het tijdens een vergadering uit: “De inwoners moeten met hun wensen en klachten bij ons komen en wij gaan die met de gemeente bespreken”. Direct bij de gemeente aankloppen was er niet bij.

In het bestuur van wijkraad Ginneken=Ginneken zijn ondernemers de baas…

Voor diverse dorps- en wijkraden, waaronder ook de met veel ruzie en politiek gekonkel in 2000 in het zadel geholpen wijkraad Ginneken=Ginneken, was het vooral een strijd om de macht. De vraag wie in het eigen dorp of wijk zou bepalen wat er door de gemeente zou moeten gebeuren. De eigen dorps- of wijkraad of het Bredase gemeentebestuur. Nadat in het jaar 2000 de Dorpsraad Ginneken met behulp van VVD-wethouder J. de Werd aan de kant was geschoven, zijn het vooral de ondernemers die in het bestuur van wijkraad Ginneken=Ginneken de dienst uitmaken. Zij vertellen de gemeente Breda wat er wel of niet in het Ginneken moet gebeuren. Overleg met inwoners van Ginneken vindt niet of amper plaats. De door de gemeente verplicht gestelde openbare bestuursvergaderingen, dat zijn er reglementair drie per jaar, vinden niet plaats. Wie daarover bij burgemeester en wethouders klaagt krijgt geen antwoord. Door gemeenteraadsleden wordt men als rancuneus bestempeld en voor een ruziemaker uitgemaakt.

Het systeem van dorps- en wijkraden in Breda werd zoals gezegd op een voortreffelijke en democratische wijze in 1997 door wethouder Nico van Os (D66) in het leven geroepen. Na hem trad VVD-wethouder J. de Werd aan en werden achter de schermen politieke spelletjes gespeeld. In café ‘Boerke’ op de Ginnekenmarkt, De Werd was er een goede vaste klant, werd met een groepje ondernemers uit het centrum van Ginneken het plan beraamd om de 20-jarige Dorpsraad Ginneken van het Ginnekense toneel te laten verdwijnen. Het systeem dorps- en wijkraden in Breda werd een politieke speelbal. Later was het vooral wethouder P. van Yperen (Breda ’97) die de ‘status aparte’ van dorps- en wijkraden nieuw leven gaf. Van Yperen was niet geïnteresseerd in hoe men het contact met de bewoners gestalte gaf. Tijdens diverse speciale besloten bijeenkomsten kreeg de ‘status aparte’ van de dorps- en wijkraden een overtrokken betekenis. Het waren euro’s verslindende bijeenkomsten met een gezellig etentje na.

Op onze website kunt u zelf onderzoeken of uw rechten worden ingevuld…

Het college van burgemeester en wethouders van Breda heeft recent een streep gezet door de ‘status aparte’ van de dorps- en wijkraden. Men wordt in het vervolg (terecht) behandeld als alle andere organisaties in Breda die zich voor de samenleving inzetten. Als inwoner van (groot) Breda valt ook u onder het functioneren van een van de vijfentwintig dorps- of wijkraden. U moet volgens de gemeentelijke regels direct bij dat functioneren betrokken zijn. Als dat niet het geval is, dan is er in uw dorp of wijk iets goed mis. De gemeentelijke regels waaraan alle dorps- en wijkraden zich moeten houden, vindt u op onze website op de openingspagina in de rechter kolom > klik hier < . U kunt dus zelf vaststellen of uw rechten als inwoner op de juiste wijze worden ingevuld. De dorps- en wijkraden zijn woedend en pikken het doorstrepen van de ‘status aparte’ niet. We houden u van de verdere gang van zaken op de hoogte. - Wim Siegmund.

2. Het eerste exemplaar de ‘Regels van het spel’ werd door burgemeester Chris Rutten (m) en wethouder Nico van Os (r) van dorps- en wijkraden in het Ginneken aangeboden aan voorzitter Edu Verdooren van de Dorpsraad Ginneken.