Schoolakker moest deftigste wijk van ‘t Ginneken worden, daar stak Breda in 1945 een stokje voor.
Het Schoolakkerplein ontleent haar naam aan de gemeentelijke school die tot 1866 in de Raadhuisstraat heeft gestaan, daar waar nu de Viandenlaan begint. Vóór de negentiende eeuw had de ruimte diverse andere namen. In oude akten heeft men het dan over de 'Kerkeacker’, 'H. Geestakker' of de 'Armenacker'. Het gebied was voeger ook gemeenschappelijk bezit van de kerk en van de armen van Ginneken. In het begin van de jaren veertig had de gemeente Ginneken en Bavel grootse plannen op de plank liggen.
Dat was vlak voor de Tweede Wereldoorlog. De toen nog zelfstandige gemeente Ginneken en Bavel had plannen om het Schoolakkerplein te bestemmen voor de woningbouw. Om een weg van de Dillenburgstraat (toen nog Julianastraat) naar de Raadhuisstraat aan te kunnen leggen werd de gemeenteschool aan de Raadhuisstraat afgebroken. Om rond het Schoolakkerplein een stratenplan te kunnen ontwikkelen werd van diverse particulieren grond gekocht tussen de Bavelselaan en de Kerkhofweg.
Ginnekense annexatie en Tweede Wereldoorlog gooiden roet in het eten…
De gemeente had toen meer dan vijf hectare grond ter beschikking om haar plan uit te voeren, een voor die tijd deftige wijk op de vroegere 'Armenacker'. Maar de Tweede Wereldoorlog en de annexatie van het dorp Ginneken gooiden roet in het eten. Eind jaren dertig werd er tussen de Dillenburgstraat en de Raadhuisstraat een brede, deftige laan aangelegd, de Bernhardlaan. De naamgeving vond plaats op 7 januari 1937, de trouwdag van Prins Bernhard en Prinses Juliana. Toen Ginneken op 1 januari 1942 door Breda was geannexeerd werd de naam Bernhardlaan gewijzigd in Viandenlaan. Er bestond in Breda al een Bernhardsingel en dat kon alleen tot verwarring leiden. Bovendien moesten op last van de Duitse bezetter de straten die waren genoemd naar een levend lid van het Koninklijk Huis een andere naam worden gegeven.
Het plan om op het Schoolakkerplein huizen te bouwen kwam door de Tweede Wereldoorlog en de annexatie van Ginneken in 1942 in de ijskast terecht. Wat hier ook meespeelde was dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog bijna nergens nog huizen werden gebouwd. Dus het Schoolakkerplein bleef een open vlakte, doorsneden met straten die een of ander plan suggereerden. In het bouwplan dat in het Raadhuis in de Raadhuisstraat in een bureaula lag te wachten waren huizen twee-onder-een-kap en middenstandswoningen gepland. Het plein zou haar bestemming voor het houden van grote evenementen behouden. We noemen hier de jaarlijkse Ginnekense kermis, de muziekuitvoeringen van de Ginnekense harmonie Concordia en het Ginnekens Mannenkoor. De oudste Ginnekense vereniging, Handboogschutterij Prins Hendrik, organiseerde er in 1884 de eerste interlandwedstrijd Nederland/België.
De auto en de Ginnekense Paardentram eisten toen ook ruim baan…
Een groot aantal schutterijen trad in 1884 in Ginneken aan en streden op de handboog om de ereprijzen. Het evenement staat uitgebreid beschreven in een van de Ginnekense boeken die werden uitgegeven door Stichting Annex-50. De titel van het betreffende boek luidt: “De gouden eeuwen van het Ginneken” > klik hier < . Toen verhuisde ook de Ginnekense Kermis naar het Schoolakkerplein. Die werd tot dan, met uitzondering van een grote stoomcarrousel, op de Ginnekenmarkt en in de omliggende straten opgebouwd. Maar dat kon niet meer, omdat de kermis het centrum van Ginneken een week lang volledig blokkeerde. De auto was in opkomst en de Ginnekense Paardentram, opgericht in 1884, mocht niet worden gehinderd. Toen de kermis naar het Schoolakkerplein was verplaatst, was het nog niet bestraat en niet veel meer dan een zanderige vlakte.
Er heerste na de Tweede Wereldoorlog een grote woningnood. Ginneken was in 1942 door Breda geannexeerd en Breda vond het Schoolakkerplein zeer geschikt om er een groot aantal 'arbeiderswoningen' te bouwen. Het oude plan van de voormalige gemeente Ginneken en Bavel om er een mooie en deftige woonwijk van te maken was voorgoed van de baan en werd in de Bredase prullenbak gegooid. Ook werd een deel van de beschikbare bouwruimte gebruikt om er de Maycretewoningen weg te zetten. Het waren noodwoningen (prefabwoningen) een schenking van de Zweedse regering. Het Bredase bouwplan ondervond in het Ginneken grote weerstand. Een groepje inwoners diende ook een bezwaarschrift in bij de gemeente Breda. Mevrouw Serraris, echtgenote van de inmiddels overleden burgemeester Serraris van voorheen de gemeente Ginneken en Bavel, voerde de protestactie aan.
Maycretewoningen gingen in 2007 roemloos ten onder, ze werden gesloopt…
Een van de motieven van de actiegroep van Freule Serraris was dat de annexatie van het Ginneken met behulp van de bezetter tot stand was gekomen en dus niet rechtmatig was. Daarom vond men dat de gemeente Breda niet het recht had om het oude plan voor het bouwen van een chique Ginnekense wijk voor de bovenlaag van de bevolking te veranderen in een 'arbeiderswijk'. De gemeente Breda legde het protest uit het Ginneken naast zich neer. Zelfs een later gedaan beroep op de Kroon mocht niet baten. De bezwaarschriften werden ook daar niet ontvankelijk verklaard. Breda kreeg toen grote haast om met het bouwen te beginnen. Er stond een plan op stapel om met steun uit Den Haag 750 eenvoudige woningen te bouwen. Die zouden worden verdeeld over verschillende delen van Breda. Van dit aantal zouden 148 huizen rond het Schoolakkerplein in het Ginneken worden gebouwd.
De toenmalige R.K. Bouwvereniging Ginneken, vanaf het jaar 1948 actief onder de naam 'Sint Laurentius', deed een verwoede poging om de woningen rond het Schoolakkerplein te mogen bouwen. Maar de gemeente Breda gaf er de voorkeur aan het in eigen beheer realiseren van de 148 huizen. Een aantal van deze woningen werd in de loop der jaren door de bewoners gekocht. De overige woningen kregen na bijna 45 jaar, dus in de jaren negentig, een grote opknapbeurt. De Maycretewoningen gingen in 2007 roemloos ten onder, ze werden gesloopt. Ook dat leidde in het Ginneken tot felle protesten. De door de bewoners en omwonende opgerichte Stichting Leefbaar Ginneken trok ten strijde tegen de woningcoöperatie WonenBreburg en de gemeente Breda, maar de strijd werd verloren. Er is nu een nieuw bouwplan om de plaats van de Maycretewoningen opnieuw in te vullen. - Wim Siegmund.
.jpg)
